جلوگیری و درمان از آکنه

جوش در چه سنی شایع است ؟ اغلب اکنه در سلون بلوغ بروز می کند ، البته در مواردی جوش در نوزادی و یا در کودکان و بعضی موارد هم در سن بالا مثلا 20 تا 30 سالگی بروز می کند لذا بر خلاف تصور عوام که اکنه یا جوش فقط در سن بلوغ بروز مکند ممکن است در سنین خیلی پائین وحتی بالا بروز کند

در صورتیکه جوش درمان نشود آیا خود بخود بهبود حاصل می شود ؟

باز بر خلاف تصور عوام که فکر میکنند اکنه بعد از مدت کوتاهی بعد از گذارندن سن بلوغ بهبود می یابد ، در بسیاری موارد جوش تا سال ها ادامه پیدا می کند و طول زمان جوش زدن یک فرد از مانی که شروع ( خصوصا سن بلوغ ) می شود از 5 سال تا 20 سال طول می کشد ، لذا این تصور که می گویند جوش یا اکنه طبیعی است و مدت کوتاهی بعد خوب می شود کاملا اشتباه هست چرا که اولا مدت طولانی جوش زدن فرد ادامه پیدا می کند وثانیا بدنبال جوش زدن اگر درمان انجام نشود امکان ایجاد جوشگاه یا اسکار بصورت لک و چاله و گوده بعد از جوش زیاد است و درمان جای جوش از خود جوش سخت تر است لذا تا جوش باعث جوشگاه نشده باید درمان شود.

آیا در تمام موارد بعد از جوش جای جوش یا جوشگاه ایجاد می شود ؟

در تمام موارد نه ، ولی در خیلی از موارد اگر جوش درمان نشود جای جوش ایجاد می شود والبته در بعضی افراد جوشگاه خفیف است و در بعضی افراد هم جای جوش شدید است و برای درمان ان لیزر درمانی نیاز است ، اینکه چرا در بعضی افراد جای جوش شدیدتر و در بعضی افراد خفیف تر است به سه عامل مهم بستگی دارد :

اول استعداد ژنتیکی فرد ، مثل جای زخم که در بعضی افراد ترمیم زخم شان اهسته وهمراه با لک است در مورد جوش هم همین طور است و این استعداد در پوست بدن فرد وجود دارد که بعد از جشک شدن جوش لکه و چاله و اسکار ایجاد می شود و خود فرد از این موضوع شاکی است که چرا وقتی دچار جوش می شوم جای جوش من باقی می ماند .

عامل دوم نوع جوش است ، بعد از جوش های چرکی و خصوصا کیستی احتمال ایجاد جوشگاه و جای جوش بیشتر است .

عامل سوم : دستکاری و چلاندن و تخلیه جوش با دست توسط فرد مبتلا در خیلی از موارد باعث اسکار یا لک بعد از جوش می شود .

ایا جوش فقط در صورت دیده می شود ؟ خیر ، در اغلب موارد در صورت ایجاد می شود ولی در بسیاری موارد علاوه بر صورت تنه یا بدن هم دچار جوش می شود و در بعضی موارد حتی سر و باسن و کشاله ران هم جوش ایجاد می شود

علت جوش چیست ؟ در واقع باید گفت علت های جوش چیست چرا که اغلب در ایجاد جوش یا اکنه در یک فرد عوامل متعدد دخیل است، از طرف دیگر برخی از عوامل باعث تشدید جوش در فرد مستعد می شود . به همین علت درمان جوش مشکل و مدت طولانی چند ماهه برای درمان لازم است . عوامل متعددی در ایجاد جوش دخیل است ،

1/ نوعی میکروب به نام پی اکنه در پوست فرد ،

2/ عوامل هورمونی : مثلا هورمون فعال تستسترون ، به نام دی هیدروتستسترون در پوست فرد باعث جوش می شود یا اختلال هورمون های تخمدان ( افزایش پروژسترون ) و در مواردی اختلال هورمونی در غدد فوق کلیوی باعث ایجاد جوش می شود ، حتی خوردن بعضی از داروهای هورمونی خصوصا حاوی پروژسترون و کورتون ( چه خوراکی و چه مالیدنی ) باعث جوش می شود ، حتی در مواردی فرد اذهان می دارد که قبل از پریود یا عادت ماهانه دچار جوش یا تشدید جوش می شود .

3/ عوامل ارثی و ژنتیکی در ایجاد و بروز جوش کاملا موثر است چرا که در عمل دیده می شود که جوش در بعضی از خانواده ها بیشتر است .

چه عواملی باعث تشدید یا بدتر شدن جوش می شود ؟

جدای از علت های جوش عواملی باعث بدتر شدن جوش در فرد مستعد به جوش می شود مثلا

1/ اصلاح موها خصوصا بصورت اپیلاسون و کندن موها از ریشه و حتی در مواردی تراشیدن مو با تیغ ( شماره صفر ) و استفاده از موم یا مومک باعث تشدید یا بروز جوش جدید در افراد مستعد می شود لذا در این موارد توصیه می شود شخص موهای بدن خود را بصورت سطحی مثلا با ماشین شماره یک بتراشد .

2/ استرس و اضطراب های دوره ای یا طولانی باعث تشدید جوش در بعضی افراد می شود .

3/ تغییرات هورمونی بخصوص اختلال در ایجاد عادت ماهانه باعث تشدید جوش می شود .

4/ خوردن بعضی از غذاها در برخی افراد ( نه همه افراد ) باعث تشدید جوش می شود مثلا بعضی افراد ابراز می کنند که با خوردن شیرینی جات یا کاکائو یا تنقلات ( پسته و بادام وتخمه و.. … ) یا بعضی از غذاهای چرب دچار تشدید جوش می شوند ، لذا سابقه و شرح حال فرد در مورد رابطه غذا با ایجاد جوش بسیار مهم است .

5/ خوردن بعضی از داروها مثل کورتون و داروی اعصاب لیتیوم باعث ایجاد و تشدید جوش می شود .

با توجه به موارد ذکر شده ایا جوش کاملا درمان پذیر است یا نه ؟

بله در اغلب افراد که تحت درمان با داروی رواکوتان یا اکوتان بطور کامل قرار میگیرند قابل درمان است ولی درمان فرد طولانی و چند ماهه و حتی در مواردی 1 سال به طول می انجامد ، البته از هر ده نفر مبتلا به

اکنه که تحت درمان کامل با رواکوتان قرار می گیرد 8 نفر کاملا درمان میشوند و 2 نفر یا کامل خوب نمی شوند یا مدتی بعد از بهبودی مجددا دچار جوش می شوند .

در بعضی مراجعین به دلایلی پزشک تجویز اکوتان را برای بیمار خود جایز نمی داند در این موارد آنتی بیوتیک های خوراکی و موضعی تجویز می کند ، البته در درمان انتی بیوتیکی میزان موفقیت 50 درصد هست یعنی از هر 10 بیمار مبتلا به اکنه که تحت درمان با انتی بیوتیک قرار می گیرد در 5 نفر کاملا بهبودی کامل حاصل می شود و در 5 نفر دیگر جوش بهتر می شود ولی کاملا درمان نمی شود و در این موارد بیمار باید به مدت طولانی ( 1 تا 5 سال ) برای پیشگیری از داروهای موضعی که پزشک تجویز میکند مرتب ( مثلا شبی یک بار ) استفاده کند تا جوش کنترل شود .

در بعضی بیماران مبتلا نه اکوتان و نه انتی بیوتیک هیچکدام موثر نیست و فقط داروهای تنظیم کننده هورمون موثر هست که البته اولا طول درمان طولانی هست وثانیا نوع داروی تجویزی بر حسب وضیعت فرد متفاوت است و پزشک معالج تشخیص می دهد که کدام دارو را تجویز کند .

به غیر از روش های دارویی روش هایی مثل پیلینگ یا پاکسازی با اسید میوه یا اسید گلیکولیک 70 درصد نیز موثر است این روش در مطب توسط پزشک برای شخص مبتلا انجام می شود و معمولا شش جلسه پشت سر هم ( هر دو یا سه هفته یک بار ) نیاز است ، این روش معمولا به عنوان درمان کمکی خصوصا در مواردی که به هیچ دارویی درمان نمی شوند انجام می شود ومعمولا کاملا موثر هست و علاوه بر اینکه خیلی خوب جوش های فعال قرمز و چرکی و یا زیر پوستی را خشک می کند بر روی لکه های قهوه ای بعد از جوش هم کاملا موثر است .